پخت سوم اصطلاحی است که برای کاشی و سرامیک هایی که 3 بار پخته شده اند بکار میرود. دلیل پخت سوم کاشی چیست؟ در این مقاله کاربرد آن و مزایا و چیستی این پخت را توضیح میدهیم.
پخت سوم کاشی چیست؟
کاشی و سرامیک پس از مرحله اول پخت، لعاب زنی میشوند و جهت پخت دوباره وارد کوره میشوند. پس از آن با یک کاشی لعاب دار خشک و مقاوم روبرو هستیم. در این قسمت می توان از کاشی استفاده کرد. اما اگر کاشی با استفاده از رنگ ها و طرح های مختلف به نقوش زیبا مزین شود، باید برای پخت سوم وارد کوره شود. این پخت نهایی سبب مستحکم شدن و افزایش سفتی کاشی میشود. همچنین به تثبیت رنگ بر روی آن میانجامد. پس از این مرحله کاشی جهت استفاده به محل نصب ارسال میشود. همچنین پس از این مرحله رنگ روی کاشی پاک نمیشود.
کاربرد پخت سوم کاشی
تولید کاشی های طرح دار و تزئینی در کارخانه های ساخت کاشی و سرامیک امکان پذیر نیست. کاشی پخت دوم برای تبدیل به کاشی دکوری به کارخانه های دارای کوره مناسب پخت سوم ارسال میشود (البته استثنائاتی هم وجود دارد که در انتهای مطلب آن را ذکر میکنیم). کاشی بین کابینتی، کاشی مدرن، کاشی های سرویس و حمام و… همگی جهت طرح دار شدن نیاز به پخت سوم دارند. آنطور که مشخص است، ایجاد طرح با رنگ و نقوش مختلف، امروزه با استفاده از پخت سوم صورت میگیرد. کاربرد این کاشی ها در نمای ساختمان، مساجد و زیارتگاه ها، دکوراسیون و نقاط مختلف دیگر دیده میشود. همچنین جهت خرید کاشی مدرن می توانید به صفحه آن مراجعه کنید.
تأثیرات پخت سوم بر کیفیت و زیبایی کاشیها
پخت سوم به طور قابل توجهی بر خواص فیزیکی و زیبایی کاشیها تأثیر میگذارد. این فرایند نه تنها موجب افزایش دوام و مقاومت کاشی در برابر عوامل فیزیکی و شیمیایی میشود، بلکه باعث برجسته شدن رنگها و الگوهای روی کاشی نیز میشود. از این رو، پخت سوم را میتوان یکی از مهمترین مراحل در تولید کاشیهای سرامیکی با کیفیت بالا دانست.
عوامل مؤثر در فرایند پخت سوم کاشی
-
انتخاب لعاب و رنگ
کیفیت مواد لعابی که برای پخت سوم استفاده میشود، به طور قابل توجهی بر روی خواص نهایی کاشی تأثیر میگذارد. لعابها باید به گونهای انتخاب شوند که در دمای بالا پایدار باشند و به خوبی به بدنه کاشی بچسبند. بدین صورت پس از ایجاد رنگ های مختلف روی کاشی در پخت سوم، چسبندگی آن سریع تر و با دوام تر خواهد بود.
-
دمای کوره
دمای کوره برای پخت سوم بسیار حیاتی است. دمای نامناسب میتواند باعث شود کاشی از طرح اصلی خارج شود و دچار شکستگی یا ذوب شود. از طرفی با پایین بودن دما، کاشی به خوبی طرح را جذب سطح خود نمیکند. تنظیم دقیق دما بر اساس نوع کاشی و لعاب ضروری است.
-
زمان پخت
مدت زمانی که کاشیها در کوره هستند نیز بر کیفیت نهایی تأثیر میگذارد. زمان تعیین شده با تجربه و بر اساس نوع دستگاه، توسط متخصصین تعیین میشود.
-
سرعت خنک شدن
پس از اتمام پخت، نحوه خنک شدن کاشیها نیز بسیار مهم است. خنک شدن سریع میتواند باعث ترک خوردگی لعاب شود، در حالی که خنک شدن آهسته به بهبود کیفیت کمک میکند.
کارخانه پخت کاشی سوم
همانطور که در اوایل مطلب اشاره شد، کاشی ها برای پخت سوم از کارخانه تولیدی به محلی دیگر ارسال میشوند. در بعضی از کارخانه های تولیدی کاشی و سرامیک، تجهیزات و کوره مناسب جهت پخت سوم فراهم است. بدین ترتیب نیازی به ارسال به مراکز دیگر نیست. همین موضوع قیمت کاشی نهایی خریداری شده توسط مشتری را کاهش میدهد و خریدی به صرفه تر رقم میزند.
هیربدنگاره، بزرگترین مرجع تخصصی طراحی و اجرای معماری سنتی در ایران میباشد. ما در این مجموعه مجهزترین دستگاه های تولید کاشی در ابعاد و طرح های مختلف را دارا هستیم. بدین ترتیب پخت نهایی و سوم کاشی نیز در خود کارخانه انجام میشود و هزینه های نهایی آن کاهش مییابد.
مواد معمول مورد استفاده در پخت سوم کاشی
لعاب ویتروزا یا شیشه، مدل های مختلف پودر چاپ، اکسید های رنگی گوناگون (به رنگهای آبی پر رنگ، سبز، زرد و…)، انواع رنگهای متالیک و اکلیل دار که بر اساس طرح مورد نظر به کاشی چسبانده میشوند. پس از وارد شدن کاشی به کوره و طی مراحل آن، طرح روی کاشی تثبیت میشود و برای استفاده آماده است.
نتیجه گیری
امروزه استفاده از کاشی های طرح دار مختلف را در شکل های گوناگون کاربردی مشاهده میکنیم. اگر کمی به نحوه ساختن این کاشی ها فکر کنید، متوجه میشوید که سفر کاشی از مخلوطی نرم از مواد اولیه تا تبدیل شدن به یک کاشی مستحکم و قابل استفاده، سفری با گذشتن از 3 سری حرارت و گرمای مختلف است. در مرحله اول کاشی به بیسکویت تبدیل میشود. در مرحله دوم لعاب را به خود میگیرد. و در مرحله سوم، طرح و نقوش مختلف بر روی آن سوار میشود. قطعاً مرحله سوم برای همه کاشی ها ضروری نیست، اما در انواع طرح دار این محصول، چنین مرحله ای طی میشود.