محراب مسجد یکی از مهم‌ترین عناصر معماری سنتی اسلامی و از برجسته‌ترین قسمت‌های معماری درون مساجد است. به طور کلی محراب یا نمازگاه پیشوا، قسمتی از مسجد است که حالت نیم طاق آن مشخص و به سمتی بیرون از مسجد اشاره دارد. اشاره داشتن را در جهتی که محراب به سمت آن ساخته شده تعبیر کنید؛ این جهت همان قبله ما مسلمانان، یعنی کعبه مقدس است. اما محراب سازی یکی از کار های تخصصی در معماری اسلامی مساجد است که هیربدنگاره با تجربه 30 ساله خود در این عرصه بهترین کیفیت کار را داراست.
نمازگاه پیشوای دینی را معمولاً با طرح‌ها و نقوش خاصی که بسته به ابعاد و تخصص اجراکننده آن دارد تزئین می‌کنند. از کاشی‌ها و گچبری ها گرفته تا طرح‌های کوچک و بزرگ مقرنس کاری را در محراب مشاهده می‌کنیم. قطعاً خرید و نصب محراب با توجه به پیچیدگی‌های آن و تنیدگی با اصول خاص معماری اسلامی، سختی‌ها و دشواری های خاص خود را دارد. قصد داریم با این مطلب شما عزیزان را کامل راهنمایی کنیم؛ بعلاوه در این مقاله پرسش‌های مهمی که در زیر مطرح می‌شوند را پاسخ داده ایم. با ما همراه باشید.
- تاریخچه شکل گیری محراب مسجد چگونه است؟
- انواع محراب مسجد به چه شکلی است؟
- تزئینات محراب به چه اشکالی صورت می‌گیرد؟
- قیمت محراب سازی و خرید محراب چگونه است؟
- نحوه استعلام قیمت تزئینات و نصب محراب چطور است؟
بعلاوه، در این صفحه از وبسایت، نمونه کارهای محراب سازی انجام گرفته به دست گروه هیربدنگاره برای مشاهده شما عزیزان قرار گرفته است.
انواع محراب مساجد از صفر تا صد
اگر بصورت حرفه ای بخواهیم به این مبحث بپردازیم باید گفت سه نوع اصلی محراب داریم که در مساجد کار می شوند:
1-محراب تخت : در محراب تخت ما هیچ عمقی به محراب نداده و محراب به‌صورت کامل هم سطح با دیوار است. و در واقع تنها نماد و نقشه محراب روی کاشی طراحی شده و روی دیوار قبله مسجد نصب می شود.
2- محراب کاسه دار : این نوع محراب می تواند بصورت سه ترک و پنج ترک با رسمی بندی اجرا شود. در محراب ۵ ترک کاسه محراب (فرورفتگی) به ۵ قسمت تقسیم می شود که قسمت اول و پنجم هر کدام نصف سه قسمت دیگر هستند و روبروی هم و به صورت قرینه کار می شوند همچنین اگر کاشی این دو قسمت را کنار هم بچینید، از نظر نقشه مثل سه قسمت (ترک) دیگه می شوند. سه قسمت دیگر نیز به یک اندازه بوده و معمولا در ترک وسط اسماءالله و یکی از نام هاي خداوند نوشته می شود.
در محراب سه ترک، ما دو نیم ترک یک و پنج رو نداریم و محراب به سه قسمت مساوی تقسیم می شود. قسمت های مختلف محراب را با آجر یا دوال یا جوک از هم جدا نموده و به اصطلاح رسم می بندند تا زیبایی بیشتری داشته باشد. عمق و ارتفاع کاسه‌ی محراب و نیز دهانه- عرض- به ابعاد مختلف می باشد و در اجرای سه یا پنج ترک بودن آن موثر است.
3- محراب با زیر دور و اسپر : در محراب زیر دور دار، ما یک عمق حداکثر۳۰ سانت به محراب می دهیم و داخل آن را تقسيم بندی بوسیله آجر یا دوال و یا جوک نمی کنیم بلکه یک قاب کامل کاشی را نصب کرده ودور ۳۰ سانتی نیز کاشی می شود.
اما اگر از منظر عموم مردم نگاه کنیم ، محراب در مسجد مکانی است که پیش نماز در آن نماز را به جماعت اقامه می‌کند. حال باید دانست که محراب، خود ممکن است بصورت گود و فرو رفته در زمین باشد. یعنی قسمتی از کف محراب را به شکلی پله دار یا با عمق کم که نیاز به پله نداشته باشد درست می‌کنیم تا پیش نماز در سطحی پایین‌تر از دیگر افراد قرار بگیرد. این امر نیز ریشه در اعتقادات و آیین‌های ما دارد که پیش نماز به‌عنوان فرد اصلی که در راه خدا علیه باطل می‌جنگد باید در سنگر خود همواره به یاد خدا باشد.
نوع دیگر محراب بدون این گودی نیز اجرا می‌شود. قسمتی از دیوار بصورت نیم طاق درآمده و شکل آن مانند تصاویر موجود در همین صفحه، محراب را می‌سازد. یک مدل هم شامل محراب پیش ساخته است که بیشتر برای نمازخانه‌های بسیار کوچک استفاده می‌شود و آن شکل و شمایل خاص و معماری اسلامی را در خود ندارد. ساخت محراب مسجد با توجه به ابعادی که دیوار درونی مسجد دارد و فضایی که امکان استفاده از آن وجود دارد، صورت می‌گیرد. هیربدنگاره متخصص در زمینه اجرای طرح‌های معماری اسلامی توانسته است با حدود یک قرن سابقه در ساخت و فروش محراب، انواع محراب را با تزئینات خاص مناسب آن اجرا و نصب کند.
قیمت محراب سازی و خرید انواع محراب مسجد
باتوجه به انواع محراب ها قیمت ها نیز متفاوت است و این تغییر قیمت ها به علت سختی کار و تخصصی بودنشان از نظر محاسبات و مهندسی خاص آن است:
- قیمت محراب تخت: نوع تخت چون کار نصب و اجرای پیچیده ای ندارد بصورت متری قیمت داده می شود و از متری 2200000 تومان شروع می شود.
- قیمت محراب کاسه دار 5 ترک: قیمت گذاری این نوع دیگر بصورت متری نیست و کل کار از ابتدا تا انتها انجام و در محل نصب می گردد. قیمت این پروژه از 100000000 تومان قیمت گذاری می شود.
- قیمت محراب کاسه دار 3 ترک : این نوع پروژه نیز مانند 5 ترک هست اما هزینه به مراتب کمتری دارد و قیمت اجرای آن از صفر تا صد از 85000000 تومان آغاز می شود.
- قیمت محراب زیردور دار: قیمت ساخت و اجرای این نوع نیز از 80000000 تومان شروع می شود و بنا به شرایط محل و سفارش کارفرما قیمت ها قابل تغییر هستند.
تاریخچه شکل گیری محراب
آنچه در نظر مورخان و تاریخ نگاران، پیشینه‌ی نمازگاه پیشوا را مشخص می‌کند، اشاره به بازسازی مسجدالنبی در تاریخ اسلام است. این هنگام، محراب به مسجد برای اولین بار وارد شد. پس از آن در مساجدی در مصر و دمشق نیز تعبیه شد و به همین شکل در جهان اسلام ساخت و اجرای محراب گسترش یافت. در زمان‌هایی چون حکومت صفویه، تلألؤ معماری اسلامی، بهره گیری از محراب را در مساجد بیشتر و با تزئینات افزون‌تر ایجاد کرد.
تزئینات انواع آن
طرح محراب مسجد همان‌گونه که نمونه‌های آن را در همین صفحه نیز مشاهده می‌کنید، دارای تزئینات خاصی است که یک به یک ریشه در عمق معماری دیرینه اسلامی دارند و هر یک، برگی زرین از آنچه معماری اسلیمی از آن سخن می‌گوید، در دست دارند. در ادامه به انواع این تزئینات اشاره می‌کنیم.
- گچبری‌ها
در بطن سازه‌هایی که با اصول معماری سنتی اسلامی تزئین شده‌اند، گچ بری کاربردهای فراوانی دارد. در نیم سقف یا نیم طاقی که درون محراب اجرایی روی دیوار تشکیل می‌شود، گچبری را به شکل‌هایی مانند مقرنس می‌توانیم اجرا کنیم. نقوش انتزاعی، گل و بوته و خطوط الگو دار از اشکال دیگر تزئینات گچبری در این ناحیه محراب هستند.
- کاشی کاری‌ها
کاشی‌های معرق هفت رنگ انواعی از کاشی‌های سنتی هستند، که به همراه آجر لعابدار، از آن‌ها به خوبی در تزئینات محراب بهره می‌بریم. کاشی‌ها در فضای بیرونی یا درونی محراب به‌عنوان تزئین بکار می‌روند و آن روح رنگ و نمای معماری سنتی را درون این فضای مقدس می‌دمند.
بعلاوه آن، کاشی‌های مسجدی که شامل آیات قرآن و کلام خداوند تعالی هستند، بصورت افقی و عمودی، می‌توانند دور تا دور نمای محراب را بر روی دیوار بپوشانند.برجستگی‌ها و طرح‌هایی که با کاشی‌های خاص در محراب ایجاد می‌شود، همگی جز مراحل نصب محراب هستند.
ساخت محراب به خصوص محراب کاسه دار دارای قوانین و محاسبات خاصه هندسی است که با توجه به ابعاد کل فضایی که محراب را در برمی گیرد و نیز چگونگي قرار گرفتن محراب که مثلا در کنج مسجد باشد و یا دیوار تخت و نیز عرض و ارتفاع مد نظر فرق می کند. همچنین معمولا نصب کاشی ها، آجرها و دوال و دیگر عناصر تزئین نیاز به انجام زیر کار و ساخت سازه متناسب با محراب دارد.
هیربدنگاره پیشرو در محراب سازی
همان‌طور که اشاره شد، امروزه در تمامی مساجد در جوامع اسلامی تلاش بر ساخت محرابی شکیل و در شأن مقام مقدس مسجد است. محراب سازی از تخصص هاییست که باید در آن تجربه و نیروی متخصص وارد شود. علاوه بر افراد کاربلد و استاد کاران محراب ساز، مواد اولیه مصرفی نیز باید با کیفیت و خلوص بالا باشند که شامل کاشی‌های سنتی درجه یک و با کیفیت تا مصالح چسبی مانند ملات سیمانی و چسب می‌شود.
قیمت تزئینات و ساخت محراب نیز از مواردی است که در کنار کیفیت بالا باید به آن توجه کرد. آن‌گونه که مشخص شد، سپردن کار محراب سازی به گروهی آشنا و متخصص در اجرای سازه‌های معماری سنتی اسلامی بهترین کار ممکن است. هیربدنگاره با سابقه درخشان نزدیک به یک قرن، بهترین محراب‌های موجود که با زیبایی آثار موجود تاریخی و کیفیت امروزی برابری می‌کنند را اجرا و نصب صد درصدی کرده است. از صفر تا صد پروژه با هیربدنگاره است؛ از طراحی و داشتن تصویر کلی و جزئی با نرم‌افزارهای طراحی کامپیوتری تا موجود کردن مصالح درجه یک و نصاب‌های ماهر همه و همه در زیر سایه هیربدنگاره به نحو احسن انجام می‌گیرد. تنها کافیست شما عزیزان با شماره‌های موجود در سایت تماس حاصل کنید و از قیمت‌های مقرون به صرفه و مشاوره رایگان ما برای ثبت سفارش خود اقدام نمایید.