گچبری سنتی یکی از هنرهای زیبای ایران زمین است که قدمتی به طول تاریخ دارد. از زمانهای دور گذشته از این هنر در زیباسازی بنا استفاده گسترده ای می شد.
از گچ کاری سنتی برای تزئین و زیبا سازی بخش های مختلفی از بناها استفاده می شود. البته باید توجه داشته باشید که اجرای گچبری سنتی سقف تفاوت هایی با گچبری سنتی دیوار دارد.
طرح گچبری سنتی هم برای دیوار و هم برای سقف بسیار متنوع و چشم نواز است. این طرح ها هم به شکل سنتی هستند و هم مدرن ساخته می شوند. از این رو معماران می توانند هم برای معماری سنتی و هم در معماری مدرن از آن برای تزئین بناها استفاده کنند.
در دوره های مختلف تاریخی از این هنر استفاده شده است از جمله می توان به دوران سلجوقی، ایلخانی، صفوی، زندیه و قاجار اشاره کرد. در ادامه با هیربدنگاره همراه باشید تا با هم درباره گچبری ایرانی بیشتر بخوانیم و بدانیم. مقالات مرتبط با هنر هایی مانند مقرنس کاری ،یزدی بندی و رسمی بندی را هم می توانید مشاهده کنید.
انواع گچکاری سنتی ایرانی کدام است؟
این هنر ایرانی به عنوان یک میراث هنری و فرهنگی ایران زمین است که البته در زمان هنر اسلامی به رشد و شکوفایی دست یافت. ماده اصلی مورد استفاده در آن گچ است و در بناهای گوناگونی به عنوان یک عنصر تزئینی به کار گرفته می شود. انواع مختلف گچ کاری سنتی ایرانی عبارت است از:
- گچبری معقلی
این نوع گچبری به خاطر الگوهای هندسی و معکوس‌کاری‌های آن شناخته می‌شود. در این گچکاری، اشکال و طرح‌های هندسی به صورت متقارن و دقیق طراحی می‌شوند.
- گچبری گل و گیاه
طرح گچبری سنتی در این شیوه، طرح‌های طبیعی مانند گل، برگ و شاخه‌ها می باشد. این نوع گچبری معمولاً در مساجد و اماکن مذهبی کاربرد دارد و به تزئینات داخلی و خارجی بناها افزوده می‌شود.
- گچبری آیات و متون
در این شیوه، آیات قرآن و متون شعرای بزرگ فارسی به شکل گچبری روی دیوارها و سقف‌ها حکاکی می‌شود. این نوع گچبری معمولاً در مساجد و مکان‌های مذهبی مشاهده می‌شود.
- گچبری برجسته
در مدل برجسته، گچ به صورت برجسته کار می‌شود و طرح‌ها و نقش‌ها به صورت سه‌بعدی ایجاد می‌شوند. این شیوه گچکاری یکی از شیوه های منتخب در تزئینات مدرن به شمار می رود.
- گچبری سطوح صاف
روش اجرای بر روی سطوح صاف به این ترتیب است که گچبری بر روی سطوح صاف صورت می‌گیرد و طرح‌ها به صورت ساده و بدون برجستگی اجرا می‌شوند. از آن بیشتر در فضاهای داخلی و برای گچکاری سنتی دیوار کاربرد دارد.
نکات مهم در اجرای گچکاری سنتی سقف
اگر قصد اجرای گچبری سنتی سقف را دارید باید بدانید که این شیوه تزئینات برای سقف، نیازمند دقت و مهارت بالایی است. قبل از اجرا می بایست الگوی طرح اولیه با دقت کشیده شود هرچقدر در این مرحله خوب پیش بروید نتیجه کار بی نقص تر خواهد بود.حتما به خاطر داشته باشید که از گچ با کیفیت استفاده کنید. این مورد می تواند از بروز ترک در آینده جلوگیری کند.
اگر هم قرار است گچکاری سنتی ایرانی سقف شما رنگی باشد، حتما رنگ های مرغوب را انتخاب کنید.قبل از شروع کار باید یک زیرسازی مناسب را حتما انجام بدهید، به این معنا که سطح صاف و بدون رطوبت باشد.لازم است تا تمام نقشه را به بخش های کوچکتر تقسیم بندی کنید و قسمت به قسمت آنها را اجرا نمایید. به خاطر داشته باشید که لایه های گچ را به صورت نازک و لایه ای بزنید.
بهترین زمان برای اجرای گچبری، فصول خشک و با آب و هوای مناسب برای جلوگیری از بروز مشکل در خشک شدن و ترک خوردن گچ است. زمانبندی مناسب را هم به خاطر بسپارید.با دقت و توجه در جزئیات و استفاده از افراد ماهر و با تجربه شما می توانید به نتایج بسیار خیره کننده و زیبایی در گچکاری سنتی دستی داشته باشید.
گچبری سنتی دیوار چگونه اجرا می شود؟
اگرچه گچ کاری سنتی دستی به طور کلی در همه جا اصول یکسانی دارد اما در هر بخش نکات طریفی هم وجود دارد که تنها با تجربه و مهارت کافی می توان از نتیجه اطمینان حاصل کرد. در گچکاری سنتی دستی که برای دیوار اجرا می شود همانند آنچه در مورد سقف گفته شد، می بایست با دقت و وظرافت الگوی اولیه را بر روی دیوار منتقل کنید. این کار با استفاده از نرم افزارهای طراحی و کاغذ گراف انجام می شود. و مرحله به مرحله پیش بروید.
بهترین طرح ها برای اجرا بر روی دیوار، طرح هایی الهام گرفته از طبیعت و یا الگوهای سنتی است. به خاطر داشته باشید که لایه های گچ را نازک و یکدست اجرا کنید.
قبل از هر کار، دیوار را تمیز کنید به طوریکه هیچ گرد و غباری بر روی دیوار بر جای نماند. اگر سطح دیوار ناصاف است حتما باید زیرسازی های لازم را انجام بدهید.
اگر می خواهید نتیجه ای مسحور کننده داشته باشید لازم است تا به جزئیات دقت داشته باشید و از افراد با تجربه کمک بگیرید. ابزارها هم مانند کاردک، قلم و چکش گچکاری می توانند به شما در اجرای این جزئیات کمک کنند.همواره به خاطر داشته باشید که تا زمانی که گچ روی دیوار به طور کامل خشک نشده است، نباید هیچ فشاری به دیوار وارد شود و یا اینکه در تماس با رطوبت قرار گیرد.
خدمات اجرای گچبری و گچکاری سنتی در هیربدنگاره
هنر گچبری سنتی یکی از زیباترین و چشم نوازترین هنرهای ایران زمین است که از گذشته های بسیار دور گذشته تا به امروز جایگاه خود را در معماری و زیباسازی بناها به خوبی حفظ کرده است. برای اجرای گچکاری سنتی دستی مهارت محری حرف اول و آخر را می زند از این رو برای اجرا می بایست حتما به افراد خبره و کاربلد مراجعه کنید. مجموعه بزرگ هیربدنگاره مفتخر است که با حدود 80 سال سابقه کاری در حوزه معماری سنتی و … اعلام کند که تمامی مراحل اجرای گچ بری سنتی را درتمام نقاط ایران انجام می دهد. برای اطلاعات بیشتر کا فیست باما تماس بگیرید.