در معماری و ساختمان سازی یا ترمیم و بازسازی ساختمان پیش می‌آید که در مرحله ای قصد چسباندن کاشی یا سرامیک وجود داشته باشد. خواه قصد چسباندن پارکت باشد یا کفپوش های مختلف، به نوعی چسب یا ملات برای ثابت ماندن قطعات نیاز دارید. البته که این گفته ها تنها برای استفاده از کاشی در ساختمان نیست و در اماکن مذهبی و مقدس که کاشی‌های سنتی استفاده می‌شود هم این سخنان صدق می‌کند. این ماده چسبنده که برای زیرسازی استفاده می‌شود در کاشی کاری دیوار و کف یا حتی سقف بکار می‌رود. یکی از راه‌های چسباندن کاشی و حتی نصب کاشی سنتی استفاده از ملات سیمانی است.
در این ملات تنها سیمان بکار نرفته و اجزای دیگری هم وجود دارد. در این مقاله قصد داریم به توضیح اینکه بهترین ملات برای چسباندن کاشی چیست اشاره کنیم. در ادامه به اصول، نکات و توضیحات کامل این امر می‌پردازیم. هیربدنگاره با سابقه درخشان و طولانی مدت در زمینه تولید و نصب انواع کاشی سنتی، این نوید را به شما عزیزان می‌دهد که با دستان پرتوان نصاب‌های حرفه ای خود بهترین نصب و اجرای کاشی را به نمایش می‌گذارد.
معیارهای انتخاب بهترین ملات چسباندن کاشی
انتخاب ملات برای کاشی کاری‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد. برای مثال باید گفت از دوغاب سیمان سفید برای نماهای داخلی ساختمان‌ها استفاده می‌شود که علت آن چسبندگی مناسب و تطبیق با فضا است. اما در سرامیک یا کاشی کف حیاط از سیمان سیاه استفاده می‌شود.
نه تنها خارج و داخل خانه‌ها ملات چسباندن کاشی متفاوتی دارند بلکه درون خانه نیز، مثلاً چسباندن کاشی بین کابینتی ملاتی با درصد های متفاوت نسبت به کاشی کف سرویس بهداشتی می‌خواهد.
پس می‌توان گفت نوع استفاده و فضای استفاده در انتخاب مواد موجود در ملات تفاوت ایجاد می‌کند. علاوه بر نوع مواد اولیه، درصد و نسبت ترکیب کردن سیمان، ماسه، پودر سنگ و آب در تهیه یک دوغاب ایده آل تاثیر دارد.
نکات مهم قبل از ساختن ملات چسباندن کاشی
پیش از ساختن و اقدام برای تهیه ملات کاشی کاری باید به نکاتی توجه کرد تا بهترین ملات حاصل شود. ملات با کیفیت و با دوام بالا در صورت رعایت کردن همه نکات بسیار آسان و قابل تهیه است. این نکات شامل:
- در نظر گرفتن شرایط دمایی و آب هوایی محل نصب، که برای مثال آیا قصد کاشی کاری نمای ساختمان را داریم و در معرض مستقیم تغییرات آب و هوایی است؟ یا اینکه کاشی کاری برای دیوار آشپزخانه و درون خانه است؟
- تخمین و محاسبه میزان و حجم ملات مورد استفاده بر اساس متراژ و نوع کار که از اول بدانیم که مثلاً چند کیسه سیمان باید تهیه شود.
- محاسبه نسبت مواد اولیه در هنگام ترکیب برای حاصل شدن بهترین ملات چسباندن کاشی. در این مرحله باید بر اساس نیاز و محل استفاده، نسبت آب و سیمان و ماسه سنگ و افزودنی‌های دیگر دقیق انتخاب شود.
- مشاهده و اطلاع از ملات مورد نیاز برای مدل‌های مختلف کاشی یا سرامیک. برای مثال چسباندن سرامیک‌های حمام با چسباندن کاشی سنتی هفت رنگ بر روی یک سطح، قطعاً از نوع ملات و حجم متفاوتی بهره می‌برند.
- بررسی کیفیت و مرغوبیت مواد اولیه از اقدامات مهم حین خرید آن‌ها است. برند با کیفیت و داشتن تاریخ مصرف و مطالعه برچسب روی محصولات از نکات ریز و شاید پنهان ساخت بهترین ملات چسباندن کاشی هستند.
ساخت ملات درجه یک ماسه سیمان برای کاشی کاری
برای چسباندن کاشی دیواری از دوغاب ماسه سیمان به نسبت 5 به 1 و برای بندکشی آن دوغاب سیمان و پودر سنگ کاربرد دارد. ملات باتارد ترکیبات یک ملات ماسه سیمان را دارد و بعلاوه آن دارای پودر آهک هم هست. پودر آهک با خاصیت ضد آب بودنش اگر مقداری چسب هم به آن افزوده شود برای کاشی کاری در استخرها یا حمام و سرویس بهداشتی بهترین ملات می‌شود. ملات باتارد سرعت گیرش بالایی دارد و باید هرچه زودتر پس از تهیه استفاده شود.
مزایای استفاده از ملات سیمانی
استفاده از ملات سیمانی و داشتن بهترین ملات چسباندن کاشی و سرامیک یک سری مزایا با خود به همراه دارد که به بررسی و توضیح آن‌ها می‌پردازیم:
اول اینکه ملات سیمانی از لحاظ قیمتی مقرون به صرفه است. پودر سنگ، ماسه و سیمان با توجه نسبت به حجم خریداری شده قیمت مناسبی دارند و می‌توان در ابعاد گسترده از آن‌ها استفاده کرد. نکته دیگر آن دردسترس‌بودن نصاب‌های کاشی با سیمان است و امکان همکاری با حرفه ای ها در این زمینه وجود دارد. از دیگر مزایای استفاده از ملات، چسبندگی و ماندگاری فوق العاده آن است.
همانطور که کاشی کاری‌های سنتی از دیرباز تا به امروز در بناها ثابت و مانند روز اول مانده اند، باید این را استنباط کرد که ملات سیمانی ماندگاری خوبی دارد و تقریباً تا زمانی که شخصاً اقدام به درآوردن کاشی نکنید، بر سر جای خود ثابت می‌ماند. البته این را هم باید در نظر داشت که در معرض تغییرات آب و هوایی شدید بودن و یا بارش مستقیم باران و برف بر روی کاشی کاری‌ها به‌هرحال سبب نفوذ رطوبت به زیر آن می شود.
نکات مهم پس از ساخت ملات سیمانی
بعد از اینکه ملات کاشی ساخته و آماده شد، نکاتی در اینجا هم برای داشتن بهترین ملات نصب کاشی وجود دارد. برای مثال اگر ملاتی که آماده شده بیش از حد شل بود باید به آن پودر بیشتری اضافه شود یا اگر بیش از حد سفت بود باید با آب بیشتری مخلوط شود. نکته دیگر این است که زمان ساخت ملات سیمانی و استفاده از آن دور از هم نباشند. یعنی بعد از مدت کوتاهی که ملات ساخته شد از آن برای نصب کاشی و سرامیک استفاده شود. در معرض گرما یا سرمای خیلی شدید بودن ملات برای چسبندگی و گرفتن خود مشکل ایجاد می‌کند.
سخن نهایی برای ملات و کاشی کاری
کاشی کاری بخش مهمی در معماری ایرانی است و نصب کاشی از مهم‌ترین مراحل کاشی کاری است. در نصب کاشی هم ملات مهم‌ترین قسمت آن است پس می‌توان نتیجه گرفت؛ ساختن بهترین ملات برای کاشی کاری یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی زیبایی بخشی به کاشی‌های معماری ایرانی است. آنچه قصد بر آن داشتیم، آموزش و نکات مهم درباره بهترین ملات چسباندن کاشی بود. از مواد اولیه، آنچه برای ساخت ملات چسباندن کاشی و یا بندکشی پایان آن استفاده می‌شود، معمولاً تفاوتی با هم ندارند و تفاوت در مقدار و درصد ترکیب است که این‌گونه ملات ها را متفاوت کرده است. متخصصین هیربدنگاره همواره در طرح‌های اجرایی خود، از بهترین ملات برای کاشی کاری استفاده می‌کنند.