طراحی و اجرای معماری سنتی؛ بیانگر تمدن غنی ایران

معماری سنتی در هر نقطه ای از کره ی زمین ، بیانگر اصالت و تمدن فرهنگ و هنر آن قسمت است. معماری سنتی ریشه در تمدن و فرهنگ ما دارد. بیش از آنچه که تصور می شود، بار معنایی و اصول معماری سنتی در زندگی ما آمیخته شده است. در ادامه به توضیح کامل طراحی و اجرای معماری سنتی می پردازیم با هیربد نگاره همراه باشید. 

معماری سنتی سخنگوی دستان پرتوان طراحان، معماران و مرمت کاران تاریخ این سرزمین است. توجه ویژه به شرایط اقلیمی کشورمان و وجود آب و هوای چهار فصل در بسیاری از مناطق از گذشته های دور باعث شده تا در هر قسمتی از خاک عزیز کشورمان شاهد نوع خاصی از ویژگی های سبک سنتی در معماری باشیم. می توان گفت اجرای معماری سنتی ایرانی با اجرای معماری ایرانی اسلامی مشابهت بسیاری دارد.

برای مثال احتمالا نام بادگیر های یزد به گوشتان خورده است. یزد از گذشته تا کنون با موقعیت جغرافیایی خود، مهمان آب و هوای گرم و خشک بوده است. بادگیرهای ایرانی که به ثبت جهانی یونسکو هم رسیده اند، در انواع مختلف و با شکل های متنوع ساخته شده اند و با طراحی ویژه و سنتی که دارند، رسالت خود را در عین زیبایی هرچه تمام تر برای جهانیان به نمایش گذاشته اند. 

بجا ماندن راه و روش معماری سنتی ایرانی 

با وجود اینکه سال های بسیار زیادی از رفتن سازندگان بناهای تاریخی بر پایه معماری سنتی در داخل کشورمان می گذرد، ولیکن، این بناها همچنان پای برجا مانده اند. از اهم خصوصیات معماری سنتی ایرانی همین برجا ماندن و ثبات در عین زیبایی است.در و پنجره های قدیمی، دیوار های آجری و ایوان های رنگارنگ، گنبد های مزین و طاق های بلند همه و همه از نمونه های آشنای این سبک معماری هستند.برند هیربد نگاره با گذشته ای پر رنگ و افتخار آفرین، نام معماری سنتی ایرانی را زنده نگه داشته است و بر این است تا با گسترش و نمایان کردن جلوه معماری سنتی کشورمان، در حفظ این فرهنگ کوشا باشد.

ویژگی های خاص معماری سنتی ایرانی 

معماری ناب و اصیل سنتی ایرانی یعنی سادگی و اوج کارآمدی و زیبایی. طراحی معماری سنتی ایرانی از اشکال هندسی پایه و اصولی مانند دایره، مستطیل و مربع بهره برده است. معماری سنتی کشور ما اغلب اشاره به دوران سلجوقیان و صفویان و گاهن ساسانیان دارد. در آن زمان مساجد، مدارس، کاخ های متعدد و خانه های سنتی بسیاری بر پایه اصول معماری سنتی طراحی و ساخته شدند.

طبیعت گاه با انسان در یک مسیر قدم بر نمیدارد. در یک فصل با بارش های فراوان و بی سابقه، در یک فصل با گرمای شدید و سوزان و انواع دیگر خود، تدبیر انسان را به چالش می کشد. معماری سنتی سخنوری خود را در این زمینه هم حفظ می کند.استفاده هرچه بهتر از شرایط طبیعت و بهینه کردن تغییرات آب و هوایی به شکلی که کمترین ضرر را داشته باشد در گنبد های مساجد و مکان های مذهبی دیده می شود تا آب گیر های مورد استفاده در شهر های قدیمی. استفاده از حداکثر پتانسیل محیط و هدر ندادن فضا و مساحت خانه و مکان های مختلف از اصول طراحی معماری سنتی ایرانی است.

صرفه جویی در نحوه و میزان مصرف انرژی و منابع یکی دیگر از عناصر مهم در بکار گیری اصول معماری سنتی است. نگهداری غذا و آب یکی از شکل های بسیار مهم و تاثیر گذار در این سبک بوده است.باید خاطر نشان کرد که دلیل استفاده از این سبک معماری تنها به عناصر زیبا و چشم نواز آن ختم نمی شود. آب انبار هایی که جان مردم را از بی آبی در گذشته نجات داده اند؛ بادگیر هایی که خانواده هارا از سرما و گرما محفوظ نگه داشته اند و مثال های بسیار دیگر، روشنگر این هستند که اصول طراحی معماری سنتی ، مهندسی شده و با علوم ریاضی و فیزیک در ارتباط است.

طاق ها، ایوان ها، باغ ها، فواره ها و حوض های وسیع عناصر مهم در جلوه گر بودن معماری سنتی ایرانی اند. معمار های سنتی کار بخوبی می دانند که آب از اصلی ترین دلایل زیبایی بناهای سنتی اند. هرجا که کاخ و یا بنای یک یا چند طبقه با طراحی سنتی وجود دارد، حوض یا فواره ای از آب هم جلوی آن ترتیب داده شده و به جذابیتش افزوده.
اصول اولیه معماری بکار رفته در ساخته شدن این بناهای سنتی با علم و دانش امروزی هم تایید شده است و وجود این دستاورد ها در زمان های خیلی دور می تواند بیانگر عظمت ترکیب ذهن خلاق و تلاش دست معماران اسلامی گذشته باشد. 

عناصر معماری سنتی در خانه ها 

با یک مثال عناصر معماری سنتی در خانه های ایرانی را توضیح می دهیم. خانه عباسیان در کاشان از زیباترین شاهکار های معماری سنتی ایرانی است. خانه عباسیان انواع تزئینات معماری سنتی شامل گچ‌بری‌، آینه‌کاری، یزدی بندی، نقاشی و مقرنس را در خود دارد و یکی از زیباترین خانه‎های سنتی ایران محسوب می‌شود.

آینه کاری: یکی از نمود های معماری ایرانی آینه کاری سنتی است. آینه و بازتاب نور از مواردی است که معماران کهن ایران زمین خیلی به آن تکیه می کرده اند.
آینه در فرهنگ ایرانی هم کاربرد فراوانی دارد و نشان یک رویی و صداقت بوده است.آینه کاری سنتی روشی است که در آن آینه با دست و زحمت فراوان برش داده می شده ولی در روش مدرن با دستگاه این عمل را صورت می دهند. شرکت هیربد نگاره با استفاده از آینه در ابعاد مختلف، این ویژگی معماری سنتی را در ظاهری خیره کننده زنده نگه داشته است.

یزدی بندی: یزدی بندی در نمای داخلی گنبد ها و ورودی خانه های بزرگ و ایوان ها کاربرد بیشتری داشته است و به نوعی مدل ظریف تر مقرنس کاری است. یزدی بندی برای پوشش اصلی بکار گرفته می شده و از انواع کاربردی تزئینی در نمای سازه هایی با معماری و طراحی سنتی است.یزدی بندی انواعی دارد که بسته به نظر معمار و شرایط امکان نصب بار بیشتر بر روی پوشش و امکانات موجود، انواع آن انتخاب می شده. برای اولین بار یزدی بندی در شهر کاشان و یزد و اصفهان دیده شده است.

مقرنس کاری: قسمتی پله پله در زیر طاق گچبری قرار دارد که طرح ها و کنده کاری های پر نقش و نگار، با برجستگی و فرو رفتگی های تزئینی بسیار دارد و به آن مقرنس کاری گفته می شود. این مورد هم از عناصر بسیار زیبای معماری قدیمی می باشد.

گچ بری: گچ از جهت نماسازی و مکمل بودن برای آجر استفاده فراوانی دارد. داشتن ویژگی های خاصی که در ذات گچ وجود دارد. از جمله ویژگی های مخصوص گچ به بازتاب نور خوب آن، راحتی استفاده، تهیه آن و امکان کشیدن نقش های پر رنگ و لعاب روی آن می توان اشاره کرد.شرکت معروف هیربد نگاره با مقرنس گچی که استفاده می کند، این بُعد از معماری سنتی ایرانی را در بناهای مورد تزئین دست خود حفظ می کند.

گذشت زمان و حفظ اجرای معماری سنتی ایرانی

انتظار می رود در گذر زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی، چیز های جدید جای انتخاب های قدیمی را بگیرد. در زمینه طراحی و اجرای معماری چنین نیست. معماری سنتی مخصوصا معماری سنتی ایرانی، امروزه با گذشت سالها و بوجود آمدن طرح های گوناگون، همچنان در دلها بعنوان الگو های ثابت زیبایی و چشم نوازی بجا مانده اند.بکار گیری این الگو های سنتی در معماری داخل و بیرون خانه ها، مکان های عمومی مانند گذرگاه ها، رستوران ها، و حتی ایستگاه های مترو دیده می شود که با تضادی که در میان ساختمان های مدرن شهری ایجاد کرده اند، بینهایت چشم نواز و خیره کننده اند.امروزه یکی از روش های خاص تر شدن یک بنا و سازه استفاده از معماری و طراحی سنتی آن به شکلی است که جلب توجه کند.

مصالح معماری سنتی ایرانی 

معماری و دکوراسیون سنتی، با مصالح و ویژگی های ابزاری خاصی شناخته می شود. با دیدن کاشی های سنتی، کاشی های هفت رنگ، کاشی معرق و مواردی ازین دست معماری سنتی ایرانی را به یاد می آوریم.استفاده و بکارگیری صحیح و بجای این موارد در مخلوطی درست از گچ و گاهن آجر، همان نمایی را به بیننده می دهد که با دیدنش باید به یاد تاریخ ایران بیفتد.امروزه از معماران قدیمی چندصد سال پیش و کمک گرفتن از هنر دستشان امکان پذیر نیست. تکیه به هنر دست معماران سنتی کاری که سبک و استایل طراحی آن دوران را از بر باشند و با مصالح با کیفیت چنین بناهایی را بسازند، بهترین و صحیح ترین کار است.

شرکت هیربدنگاره با سابقه درخشان و قدیمی در این زمینه، با ساختن و طراحی کاشی های سنتی مختلف، در برپایی بناهایی با معماری سنتی نقش کاملی را ایفا کرده است.
در این صفحه سایت سعی کردیم تا توضیح کامل و جامعی از طراحی و معماری سنتی داشته باشیم.